ABS

Awatar użytkownika
wladl
Posty: 247
Rejestracja: czw lip 25, 2019
Miejscowość: Legnica
Motocykl: vn 800

ABS

Post autor: wladl » śr paź 29, 2025

Pewnie zdziwienie wzbudzi taki tytuł w zakładce o takim motocyklu. Ponoć, jeśli nawet z pozoru coś wydaje się głupie i bez sensu, ala działa ? To już nie jest głupie i ma sens. Sam kiedyś ukułem takie stwierdzenie, że hamowanie awaryjne w takich motocyklach jak mój, trzeba planować w kalendarzu. A gdy już nadejdzie ten dzień, dobrze by było mieć jakieś wsparcie.
Tak, aby już nie przedłużać wstępu, zamontowałem w swoim VN800 ABS. Niestety, tylko na przednie koło. Tylne, z racji hamulca bębnowego nie nadawało się do sensownej modyfikacji.
Pomysł zrodził się w głowie po słowach syna, też motocyklisty – tato, kupił byś sobie coś z ABSem. Ziarenko ciekawości technicznej, podlane odrobiną przekory, zakiełkowało. To potrzymaj mi piwo :) Analiza fabrycznych schematów pokazała, że nie jest to jakaś wiedza tajemna i niemożliwe do zrealizowania. Idea działania systemu jest powszechnie znana. Czy skraca, czy wydłuża drogę hamowani ? Na pewno pozwala zachować sterowność pojazdu w trakcie tej czynności. Tego akurat nie muszę przedstawiać, jak ważne jest to na motocyklu. Użyta pompa Bosch ABS pochodzi z Kawasaki Vulcan S. Stoi taki obok w garażu, to mogłem sobie popatrzeć. Wiązka instalacji z dedykowaną wtyczką do pompy i czujników pochodzi od Kawasaki ER6. O ile wtyczki i gniazda czujników są w standardzie MQS, to nie mogłem znaleźć dedykowanej wtyczki do pompy, dlatego nabyłem całą wiązkę instalacji.
Czujniki Halla, również z Kawasaki, dobierałem względem długości i kąta wyprowadzenia przewodu. Pochodzą z czujników tylnego koła. Były najdłuższe. Nie jest to ważne z jakiej maszyny. Istotą jest to, że wszystkie te pompy Bosch są samodzielnym elementem ze zintegrowanym sterownikiem, niezależnym od reszty systemów motocykla. Do poprawnego działania potrzebują tylko zasilania i poprawnego sygnału z czujników. No i oczywiście integracji z hydrauliką hamulca. Owszem, są pompy z czujnikiem ciśnienia na poszczególnych sekcjach, ale te mnie nie interesowały. Oryginalne nadajniki impulsów dawcy pompy mają 50 zębów na kołach. Uwzględniając różnicę w rozmiarze opon i rzeczywistych obwodach toczenia koła, po przeliczeniu, zaprojektowałem tarczę nadajnika na optymalne 51 zębów. Różnica w częstotliwości impulsów to 0,5% dla określonej prędkości, czyli żadna. Skoro niemiecki inżynier tak zaprojektował i zaprogramował w sterowniku wartości kontrolowanego poślizgu koła, niech tak zostanie.
Sterownik pompy musi dostać komplet poprawnych sygnałów z obu kół, dlatego oba czujniki Halla trafiły na przednie koło. Ten nieszczęsny bęben z tyłu…. Nie do końca rozumiem sensowność takiego rozwiązania hamulca. Nawiązanie do klasyki ?? Dobrze że jest oświetlenie elektryczne. Bo mogło być karbidowe lub lampa naftowa :) Kiedyś jednak wybrałem sobie taki motocykl, niech tak zostanie.
Takie umiejscowienie czujników, razem na jednym kole, nie jest problemem dla działania systemu. Sekcja pompy opowiadająca za tył, w sytuacji awaryjnego hamowania uruchomi sterowanie elektrozaworami, ale nie wykona pracy hydraulicznej. Oczywiście też zalana jest płynem hamulcowym i zaślepiona. Natomiast przód, zrobi swoją robotę.
Na montaż poszła nowa tarcza hamulcowa TRW MST210 i nowe klocki EBC FA229HH. Klocki te są bardzo zdecydowane w swoim działaniu, a przy tym nie zjadają tarczy hamulcowej. Kontrolka ABS wylądowała na konsoli licznika. Zamocowana na tarczy hamulcowej, tarcza redukcyjna i tarcza nadajnika wypalone są ze stali nierdzewnej, ta nadajnika oczywiście z tej magnetycznej. Zdecydowałem się na dodatkową tarczą redukcyno-pośrednią między tarczą hamulcową a nadającą impulsy ze względu na zbudowanie właściwego dystansu do czujnika Halla (1mm), a i możliwość ewentualnej modyfikacji.
Sama pompa zawieszona elastycznie na tulejach metalowo-gumowych. Jak w fabrycznym rozwiązaniu.
Projekty rysunków .dxf na ploter laserowy narysowane w darmowym LibreCad. Elastyczne przewody hamulcowe HEL w stalowym oplocie zamówione na miarę. Od połączenia elastycznego, do pompy idą już stalowe rurki. Belka pośrednia łącząca przewody elastyczne HEL i stalowe zamocowana na śruby trzymające chłodnicę. Przewody HEL z końcówką żeńską mają standard zakucia DIN (SF) natomiast gniazda pompy Bosch to SEA ( DF)
Schemat podłączenia sterownika ABS jest dostępny w instrukcjach serwisowych wspomnianych wyżej motocykli, i wielu innych.
W trakcie realizacji przewinęło się w głowie kilka, mniej lub bardziej trafionych pomysłów na rozwiązania techniczne. Czy to co jest, to optymalne rozwiązanie ? Pewnie nie. Przygotowałem w trakcie też tarczę nadajnika do ewentualnego montażu na tylne koło. Ma ona 52 zęby. Jest jednak większa komplikacja w montażu czujnika Halla uwzględniająca przemieszczenie koła przy naciągu łańcucha. Dlatego zrezygnowałem z montażu czujnika na tyle. Zanim przystąpiłem do realizacji na maszynie, powstało małe laboratorium. Stworzyłem sobie stanowisko z regulacją prędkości obrotowej tarczy nadajnika i czujnikami. Pomiar częstotliwości, kształt przebiegu oscyloskopem i takie tam. Chciałem sprawdzić potencjalne błędy sterownika pompy. Przy okazji okazało się, że ułożenie osi czujnika względem tarczy ma znaczenie.
Mając oba czujniki na przednim, podniesionym w garażu kole maszyny, moglem zasymulować w kontrolowanych warunkach działanie układu zanim wyruszę na drogę. W końcu przyszła pora na testy w siodle. Okoliczności przyrody sprzyjały. Mokro, ślisko, to jedziemy i hamujemy. Klamka wciśnięta do oporu, i tylko wyczuwalna na niej pulsacja spowodowana pracą pompy. Maszyna się zatrzymuje bez utraty przyczepności i poślizgu. Działa !
Podsumowując, po co to zrobiłem? Bo zrodził się w głowie taki pomysł, bo chciałem i potrafiłem.
Zdjęcia bez indywidualnego opisu, ale chyba nie będzie problemu aby rozpoznać co na nich jest. Robione w takcie pracy na przestrzeni jakiegoś czasu.
Do zrobienia została osłona wtyczki pompy. Niby złącze jest hermetyczne, ale warto jeszcze jakoś zabezpieczyć. I wymienię zaślepki tyłu pompy na zbiorniczek z płynem hamulcowym, tylko trochę zimno w garażu.

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek

Obrazek
...mam na motocyklu gniazdo do zapalniczki, czy ktoś zatem wie gdzie można kupić motocyklową popielniczkę ?..

Awatar użytkownika
Iron75
Posty: 1338
Rejestracja: wt wrz 07, 2010
Miejscowość: Lublin
Motocykl: VN2000
VROC: 0

Re: ABS

Post autor: Iron75 » czw paź 30, 2025

Świetna robota, a gdybyś chciał bawić się jeszcze z tyłem, to vn 800drifter miał tarczę z tyłu, może uda Ci się to jakoś dopasować

Awatar użytkownika
Przemo
Posty: 2323
Rejestracja: czw cze 05, 2014
Miejscowość: Wrocław
Motocykl: VN 2000 Classic '06
VROC: 37109

Re: ABS

Post autor: Przemo » czw paź 30, 2025

mam tył od driftera do projektu emerytalnego... więc pod eksperymenty się nadaje, byle wrócił na moją emeryturę :D
Żyj tak, aby być szczęśliwym!
XV535>VN800>VN900>VN2000+VN800+LTD454

Awatar użytkownika
wladl
Posty: 247
Rejestracja: czw lip 25, 2019
Miejscowość: Legnica
Motocykl: vn 800

Re: ABS

Post autor: wladl » czw paź 30, 2025

Pomysł z przeszczepem tyłu od driftera narodził się jako pierwszy, ale tez jako pierwszy poległ. Do wymiany wahacz, oba koła. Bo napęd linki prędkościomierza z przedniego koła. Pomijam już dostępność części i cenę.
...mam na motocyklu gniazdo do zapalniczki, czy ktoś zatem wie gdzie można kupić motocyklową popielniczkę ?..

Awatar użytkownika
Iron75
Posty: 1338
Rejestracja: wt wrz 07, 2010
Miejscowość: Lublin
Motocykl: VN2000
VROC: 0

Re: ABS

Post autor: Iron75 » pt paź 31, 2025

Wszystkie graty. poza przednim kołem, ma Przemo, a jak sam pisał, potrzebne mu to będzie dopiero za 30 lat :D

Awatar użytkownika
Skrobel
Posty: 2610
Rejestracja: czw maja 30, 2013
Miejscowość: Piaseczno
Motocykl: HD FLHXS
VROC: 35582

Re: ABS

Post autor: Skrobel » sob lis 01, 2025

Mega, mega szacun! ABS (a właściwie jego brak) to jeden z głównych powodów, że w końcu zdecydowałem się na zmianę motocykla.
Ale wyjaśnij mi proszę, bo chyba jestem zbyt głupi, żeby to zrozumieć, jaka jest logika działania ABS kiedy oba czujniki są na jednym kole. Wszak na chłopską logikę sterownik porównuje prędkość poszczególnych kół pojazdu (dwóch w przypadku motocykla) i jeśli prędkość jednego koła różni się znacząco od innych (lub innego) to wtedy następuje reakcja. Jeśli oba czujniki są na jednym kole, to ta różnica nigdy nie nastąpi.
Chyba, że byłby jakiś mechanizm gdzie indziej umieszczony (np. w skrzyni biegów??), ale w 800 chyba go nie było? Z samego pierwszego posta mogę wywnioskować, że w classicu napęd prędkościomierza jest w tylnym kole, a po drodze między kołem a licznikiem jest pewnie jakaś przekładnia, więc zapewne tu znajduje się część odpowiedzi na moje pytanie - ale chętnie dowiem się dokładniej co i jak... ;)
LwG
Łukasz czyli Skrobel

....
VN 800 Classic -> VN 900 Classic LT -> VN 1500 Nomad -> VN 1700 Nomad -> HD Street Glide Special

Awatar użytkownika
wladl
Posty: 247
Rejestracja: czw lip 25, 2019
Miejscowość: Legnica
Motocykl: vn 800

Re: ABS

Post autor: wladl » ndz lis 02, 2025

Zacznijmy od tego, przyznam uczciwie, że nie znam prawdziwego algorytmu i logiki fabrycznego programu sterownika. Cały proces twórczy był procesem poszlakowym :)
Dziękuję Skrobel za ciekawe pytanie. Właśnie o to chodzi, że mogłem coś przeoczyć i popełnić jakiś błąd w interpretacji logiki działania. Masz rację, jeśli na przykład podniesiemy tylne koło i wrzucimy bieg. Tylne będzie się obracać, a przód stoi, sterownik zgłosi błąd. U mnie jest cały czas sygnał że oba koła się obracają.
Swoje rozumienie oparłem na założeniach:
- Sygnał elektryczny STOP jest jeden, wspólny dla przedniego i tylnego hamulca.
- Sterownik i użyta pompa posiada dwa niezależne kanały hydrauliki i pomiaru częstotliwości impulsów dla przodu i tyłu.
- Hamowanie w normalnych warunkach, tylko przodem lub tyłem, automatycznie powoduje proporcjonalną zmianę prędkości obrotowej i częstotliwości impulsów z niehamowanego koła.
- Dwa czujniki na przednim kole, interpretowane są przez sterownik jako jednoczesne hamowanie na oba układy z jednakową siłą i zmianą prędkości.
- Analizowana jest nagła zmiana prędkości ( spadek częstotliwości impulsów ) w jednostce czasu. Zbyt szybki spadek parametru odczytywany jest jako blokowanie poszczególnego koła i uruchamia sterowanie elektrozaworów niezależnie dla obu sekcji. Silnik napędzający akumulator ciśnienia jest wspólny. Elektrozawory redukujące i dobijające ciśnienie są niezależne dla przodu i tyłu.
Sam teraz ciekawy jestem, czy przeniesienie jednego czujnika na tył zmieni (wydłuży lub skróci) cykl pracy pompy.
Próby drogowe jakie zrobiłem, jak na razie potwierdzają poprawność funkcjonalną działania ABSu.
...mam na motocyklu gniazdo do zapalniczki, czy ktoś zatem wie gdzie można kupić motocyklową popielniczkę ?..

Awatar użytkownika
Skrobel
Posty: 2610
Rejestracja: czw maja 30, 2013
Miejscowość: Piaseczno
Motocykl: HD FLHXS
VROC: 35582

Re: ABS

Post autor: Skrobel » ndz lis 02, 2025

Masz absolutną rację! Przecież teoretycznie mogłoby dojść do sytuacji, w której przy szczególnie mocnym i gwałtownym hamowaniu wszystkie koła (czepiłem się analogii do samochodu) zostaną zablokowane tak szybko, że sterownik "nie zdąży" wykryć/przetworzyć różnicy prędkości. Tym bardziej, że w moto niezależnie możemy hamować przodem i tyłem. I na całe szczęście w oprogramowaniu sterownika na 100% taka sytuacja jest przewidziana. I to zapewne ta część programu uaktywnia się w Twoim przypadku. Nie pomyślałem o tym wcześniej.
Zastanawia mnie jednak sytuacja, gdy w ułamku sekundy oba czujniki "pokażą" 0 impulsów (przednie koło zatrzymane). ABS, z tego co mówisz, zadziała zgodnie z przewidywaniami, ale czy ostatecznie sterownik również nie wykryje tego jako błąd (uszkodzenie czujników lub problem z kablem). Z drugiej strony pewnie już byś to zauważył, więc może doszukuję się niepotrzebnie problemu tam, gdzie go nie ma.
I zgadzam się z Tobą, że to zablokowanie przedniego koła jest sytuacją potencjalnie niebezpieczną i w tym kontekście tylnym może nie ma się co przejmować. Tak czy inaczej w przypadku VN 800 nie pomyślałbym, że "się da"! Ba! Teraz pomyślałem, że przecież miałem motocykl, który kilka lat po wyprodukowaniu mojego egzemplarza miał już fabryczny ABS we wszystkich modelach. Gdybym tylko miał wiedzę i odwagę to zapewne nie byłoby to nawet specjalnie skomplikowane zważywszy, że części, przewody, mocowania i sam sterownik (choć nie wiem czy w 1700 oprogramowanie K-ACT nie było zintegrowane w ECU motocykla, bo np. w moim obecnym HD centralka i - sądząc po ilości przewodów dochodzących do niej - także sterownik są jakby zupełnie oddzielnym systemem pod lewym boczkiem) są bez problemu dostępne.
No a wracając do 800 to coś czuję, że przed Tobą owocna zima! I ciekaw jestem czy powyższe pytania spędzą Ci sen z powiek do tego stopnia, że nie przestaniesz rozwijać swojego projektu. Gratulacje!

PS. A ciekaw jestem jak i gdzie oprawiłeś kontrolkę ABS. Masz może jeszcze jakieś zdjęcie?
LwG
Łukasz czyli Skrobel

....
VN 800 Classic -> VN 900 Classic LT -> VN 1500 Nomad -> VN 1700 Nomad -> HD Street Glide Special

Awatar użytkownika
wladl
Posty: 247
Rejestracja: czw lip 25, 2019
Miejscowość: Legnica
Motocykl: vn 800

Re: ABS

Post autor: wladl » ndz lis 02, 2025

Zastanawia mnie jednak sytuacja, gdy w ułamku sekundy oba czujniki "pokażą" 0 impulsów (przednie koło zatrzymane). ABS, z tego co mówisz, zadziała zgodnie z przewidywaniami, ale czy ostatecznie sterownik również nie wykryje tego jako błąd (uszkodzenie czujników lub problem z kablem). Z drugiej strony pewnie już byś to zauważył, więc może doszukuję się niepotrzebnie problemu tam, gdzie go nie ma.
Taką sytuację trenowałem na stanowisku do symulacji. Gwałtowne zatrzymanie, 0 impulsów, traktowane jest że motocykl przestał jechać i stoi. Sterownik sprawdza elektrycznie obecność i ciągłość przewodów czujnika przy starcie. Jak coś będzie nie tak, kontrolka nie zgaśnie. Normalnie czujnik Halla ma trzy przewody. Konwersja na dwa przewody, zapewne za pomocą jednego rezystora wewnątrz czujnika. Działa on wtedy jako sterowane źródło prądowe dla wejścia sterownika
Zdjęcie kontrolki umieszczonej na konsoli licznika wrzucę jutro. Dziś jestem po za garażem.
...mam na motocyklu gniazdo do zapalniczki, czy ktoś zatem wie gdzie można kupić motocyklową popielniczkę ?..

ODPOWIEDZ

Kto jest online

Jest 0 użytkowników online :: 0 zarejestrowanych, 0 ukrytych i 0 gości

Najwięcej użytkowników (2787) było online śr lip 30, 2025

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 0 gości

Dzisiaj urodziny obchodzą